دریای مواج

در آیه ۸۹ سوره مائده آمده است: 

«لاَ يُؤَاخِذُكُمُ اللّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَـكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا عَقَّدتُّمُ الأَيْمَانَ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ فَمَن لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلاَثَةِ أَيَّامٍ ذَلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ وَاحْفَظُواْ أَيْمَانَكُمْ كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ.»

                                                                                                                                    *** 

روزى پیامبر(صلى الله علیه وآله) درباره رستاخیز و وضع مردم در آن دادگاه بزرگ الهى بیاناتى فرمود، این بیانات مردم را تکان داد و جمعى گریستند.
به دنبال آن جمعى از یاران پیامبر(صلى الله علیه وآله) تصمیم گرفتند، پاره اى از لذائذ و راحتى ها را بر خود تحریم کرده و به جاى آن به عبادت پردازند. بلال سوگند یاد کرد که همه روز روزه باشد. «عثمان بن مظعون» قسم یاد کرد که آمیزش جنسى را با همسر خویش ترک گوید و به عبادت پردازد.

آنها که سوگند یاد کرده بودند این امور را ترک کنند، برخاسته عرض کردند: اى پیامبر! ما در این راه سوگند یاد کرده ایم وظیفه ما در برابر سوگندمان چیست؟ آیات ۸۷ تا ۸۹ سوره مائده نازل شد و به آنها پاسخ گفت.

لازم به تذکر است که بعضى سوگندهاى فوق مانند سوگندى که از «عثمان بن مظعون» نقل شده چون منافات با حق همسرش داشته است مشروع نبوده.  ولى در مورد سوگند على(علیه السلام) درباره بیدار ماندن شب و اشتغال به عبادت، امر مباح و مجازى بوده است.

 

منظور از سوگند لغو چنانكه مفسران و فقهاء گفته اند، سوگندهائى است كه داراى هدف مشخص ‍ نيست و از روى اراده و تصميم سر نمى زند، بلكه بدون توجه به عنوان تكيه سخن و الله و بالله يا اينكه لا و الله و بلى و الله مى گويند و يا در حال شدت هيجان يا غضب بدون اراده و تصميم گفته مى شود.

بعضى گفته اند اگر انسان به چيزى يقين داشته باشد و بر اساس آن سوگند ياد كند سپس معلوم شود كه اشتباه كرده است ، آن نيز جزء قسم لغو است ، مثل اينكه كسى بر اثر سعايت افراد سخن چنين يقين به انحراف همسر خود پيدا كند و سوگند به طلاق او ياد نمايد، بعدا معلوم شود دروغ بوده است ، اين سوگند اعتبار ندارد.

امام صادق (ع) در تفسير واژه «لغو» در سوگند فرمود: گفتن «لا واللَّه» و «بلى واللَّه» بدون آنكه قصد جدّى داشته باشد، سوگند لغو است. (تفسیر نور)

 

قسم خوردن در معامله اگر راست باشد مكروه است و اگر دروغ باشد حرام. یکی از موارد قسم خوردن این است که براى اثبات یا نفى چیزى نزد مردم قسم بخورد مثلاً فروشنده بگوید این جنس را به خدا قسم به این مبلغ خریده‏ام که اگر دروغ بگوید از گناهان بزرگ است ولى کفّاره ندارد و اگر راست باشد مکروه است، ولى اگر براى کار خوبى باشد نظیر اینکه خودش یا دیگرى از شرّ ظالمى نجات پیدا کند قسم بخورد مکروه نیست بلکه گاهى واجب مى‏شود گرچه قسم دروغ هم باشد.

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: